Voorspelling stressexpert Arbo Unie: In 2030 25% werkenden minder inzetbaar door werk gerelateerde stress en overbelasting. Andere aanpak werkstress nodig om druk op arbeidsmarkt te verminderen
Utrecht, 14 oktober 2019 -  Werkstress en burn-out worden veel te vaak verkeerd behandeld. Dit kan effect hebben op de economische groei. Arbo Unie bepleit een meer doeltreffende aanpak gericht op het voorkomen en verhelpen van de oorzaken van stress. Zonder ingrijpen, stijgt het percentage van de beroepsbevolking dat in 2030 thuis zit of beduidend minder functioneert naar 25%.
De afgelopen 20 jaar is het aantal gevallen van burn-out verdubbeld. Inmiddels heeft een kwart van de werkenden regelmatig stressklachten en is het beroepsziekte nummer één in ons land. Het aantal burn-out gevallen loopt hard op in steeds meer sectoren en verschillende leeftijdsgroepen. Er lijkt nog maar weinig urgentie te zijn voor de problematiek, ondanks deze alarmerende cijfers. Prof. dr. Willem van Rhenen, stressexpert en als Chief Health Officer verbonden aan Arbo Unie luidt daarom de noodklok.
Alarmerende cijfers
Dat het probleem nu al wijdverspreid is tonen de volgende cijfers aan:

• 20-25% van jongeren heeft stress en burn-out klachten
• In het onderwijs heeft 20% burn-out klachten
• Kwart van werknemers in de zorg ervaart te hoge werkdruk
• 25% van langdurige mantelzorgers voelt zich ernstig belast
• Werkgevers moeten meer doen

“De traditionele blik om te kijken naar belasting versus belastbaarheid lost het probleem rondom stress niet op. Het gaat niet om teveel werk of teveel stressfactoren, maar om te weinig hulpbronnen of buffers waarmee mensen zich kunnen opladen of verweren. Van Rhenen roept werkgevend Nederland op meer te doen om hun medewerkers te beschermen: “Kijk naar het gebrek aan hulpbronnen, zoals te weinig autonomie of verbinding, investeer in competenties, ga op zoek naar de talenten en vaardigheden van mensen. Vertrouw op de inzet en kracht van medewerkers en controleer veel minder. Geef mensen de ruimte en het gevoel dat ze invloed hebben op de eigen agenda. Maar vooral, geef complimenten en waardering en toon erkenning. Van Rhenen: “Het lijken eenvoudige ingrepen, maar het is verbazingwekkend hoe weinig werkgevers het toepassen.”

Mentale veerkracht
Arbo Unie pleit ervoor om veel meer in te zetten op preventie en het ontwikkelen van voldoende veerkracht bij werknemers. Waar het om gaat is dat werknemers over voldoende mentale kracht blijven beschikken, zowel in de werk- als privéomgeving, als de mentale belasting toeneemt of aanhoudt. Alleen dan kunnen we op een gezonde manier omgaan met drukte of piekbelasting. Mentale kracht is te beïnvloeden door bijvoorbeeld te zorgen voor voldoende energiebronnen. Dit zijn zaken die ons energie geven. Zij vormen de buffer tegen energienemers. Dit voorkomt uitval en het verhoogt vooral de energie, het werkvermogen en de prestaties.
Over Arbo Unie
Arbo Unie is een moderne, landelijke dienstverlener in de bedrijfsgezondheid. We werken voor meer dan 12.000 organisaties die willen investeren in mensen en helpen per jaar meer dan 1,2 miljoen werkenden. We bieden kwalitatief hoogwaardige en innovatieve dienstverlening door goed opgeleide en gemotiveerde professionals. Met tal van universiteiten in Nederland valideren we continu onderdelen van de dienstverlening op effectiviteit en doelmatigheid. Onze aanpak richt zich op het verhogen van de inzetbaarheid van werknemers. Als het gaat om werk en gezondheid komen er vaak ook andere vragen naar boven. Denk aan re-integratie tweede spoor, revalidatie na een zware ziekte of ongevallenhulp. Samen met de andere labels binnen de Arbo Unie organisatie bieden we ook voor die vraagstukken een passende aanpak. Voor meer informatie: www.arbounie.nl


Bron: Arbo Unie

Meer vakantiedagen krijgen door te sporten.
Dit stond groot als kop in de krant. Ik was meteen getriggerd. Dat klinkt echt als een super idee. Heel simpel maar zo effectief. 

In Zweden zijn ze bij het bedrijf Mimer AB, een software bedrijf dat databeheer ontwikkelt, vorig jaar gestart met een proef. Het ziekteverzuim was al geruime tijd behoorlijk hoog. Ja, en wat kan je dan doen? Want zieke medewerkers kosten geld, veel geld. Zo kost een zieke werknemer gemiddeld anderhalf tot twee keer zijn salaris. 

Er zijn veel verschillende redenen voor een hoog ziekteverzuim. Is de werkstress te hoog? Verhouding werk/privé balans? Hoe staat het met de werkplezier van de medewerker?
Bij Mimer AB besloten ze het ziekteverzuim op een andere manier aan te pakken. Werknemers die vaker gingen sporten en dat bijhielden in een digitaal trainingsdagboek, kregen een vijfde van de sporttijd als extra vakantie. Ze kregen ook een pas om sportlessen te volgen, of konden het abonnementsgeld van hun sportschool declareren.
Wie wekelijks drie uur beweegt, kan zo ruim dertig uur extra vakantie verdienen. Meer dan driekwart van de medewerkers deed mee en het ziekteverzuim in het bedrijf daalde in de twee jaar dat het project gaande is met 30%. Mimer gaat er daarom nog wel even mee door.
 
Beter slapen
Het sporten heeft veel positieve effecten, vertelt Wivecka Ljungh, hoofd HR van Mimer AB aan de Zweedse media. Er nemen minder mensen langdurig ziekteverlof op en werknemers geven aan beter te slapen en minder hoofdpijn, nekpijn, buikpijn en vermoeidheid te voelen.
 
Ze voelen zich fitter en zijn vaak ook gezonder gaan eten. Het project kreeg veel media aandacht. Hierdoor solliciteren er nu meer mensen bij Mimer. Het bedrijf eindigde vorig jaar in de top tien van een Zweedse ranglijst van beste plekken om te werken.
 
Dus een win-win situatie. Kosten besparing doordat het ziekteverzuim flink daalde, medewerkers zijn tevreden en gezonder dus meer werkplezier. En ook nog een aantrekkelijke werkgever, want hier wordt op een creatieve manier problemen aangepakt en wordt er naar de medewerkers geluisterd.
 
Een heel mooi voorbeeld van een vitaal en duurzaam inzetbaar bedrijf!

​Januari 2019, eerste maand van een nieuw jaar.
​
Ik word altijd heel blij van de 365 lege bladzijdes die voor ons liggen. Wat gaat er dit jaar allemaal gebeuren? In mijn privéleven en op werkgebied. De wintertijd is een mooie periode voor bezinning. De natuur is in een diepe winterslaap, rust en traagheid. Maar wij mensen blijven maar op hetzelfde (drukke) niveau doorgaan met alle dagelijkse belangrijke dingen.

Hoe mooi is het om tijdens deze rust periode van de natuur, ook zelf na te denken over wat je dit jaar wilt bereiken? Wat wil je blijven doen en wat voelt niet meer goed? Zit je lekker in je vel of wil je graag meer bewegen? Leef je een voor jou zinvol leven of mist er iets? Krijg je energie van de mensen met wie je bevriend bent of slurpen ze juist energie? Is voor jou altijd het glas halfvol of zie je in alles een probleem? Is er een goede balans tussen inspanning en ontspanning? Allemaal onderwerpen om over na te denken. Onderwerpen die samen jouw vitaliteit bepalen.

Het individu staat weer voorop. Jij bent de enige die voor je vitaliteit kan zorgen. En daarnaast ben je ook zelf de enige die weet wat je nodig hebt om vitaal te leven en werken.  Binnen het vakgebied Duurzame Inzetbaarheid staat dit bekend als Eigen regie.
 
Eigen regie op je leven en specifiek op je werk
Wat heb jij nodig om gelukkig te zijn op je werk? Wat zijn je behoeftes?
De verandering naar het individu voorop is ook sterk te zien binnen het HR vakgebied. HR managers hebben zich de afgelopen jaren vooral gericht op het automatiseren van vele handelingen en daardoor juist – bewust dan wel onbewust – meer afstand van de mensen in de organisatie nam, gaan we nu weer terug naar die ‘H’ in HR. Mensen. Wat wil de medewerker? Hoe kunnen we hun behoeftes vooropzetten? En belangrijker nog: wat zijn die behoeftes?

Een van de HR trends voor 2019 is Werkgeluk. Gelukkige medewerkers zijn productieve medewerkers. Dat komt onomstotelijk naar voren uit verschillende onderzoeken. Maar hoe krijg je nu gelukkige medewerkers?
Eerst wat officiële cijfers: over het algemeen zijn Nederlanders blij met hun werk. TNO en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) houden jaarlijks een enquête over arbeidsomstandigheden onder 46.000 werknemers, en daaruit blijkt dat 58,5 procent van de Nederlanders ‘tevreden’ is met het werk, en 17,9 procent zelfs ‘zeer tevreden’.

Wie (nog) gelukkiger wil worden op zijn werk, vindt op Google allerlei adviezen: goede contacten onderhouden met collega’s, meer voor jezelf opkomen of zelfs je baan opzeggen. En als dat allemaal niet werkt, kun je je storten in een oerwoud van gelukscoaches, zelfhulpboeken, geluksexperts en gelukscursussen.

„Het lastige aan geluk is dat het moeilijk meetbaar is wanneer iemand gelukkig is. Voor de een is geluk iets anders dan voor de ander”, zegt Wilmar Schaufeli, hoogleraar arbeids- en organisatiepsychologie aan de Universiteit van Utrecht in een artikel uit het NRC van C. van ‘t Wout. Hij heeft veel onderzoek gedaan naar bevlogenheid op het werk. „Er zijn heel veel verschillende theorieën en manieren om gelukkig te worden, en die zijn allemaal een beetje waar.”

Hoog salaris helpt nauwelijks
Toch is er in zijn algemeenheid wel iets te zeggen over werkgeluk: zo blijkt een hoog salaris niet noodzakelijkerwijs gelukkiger te maken. Hoogleraar Schaufeli: „Er is nauwelijks een relatie tussen de hoogte van het salaris en geluksgevoelens. Dus je bent niet automatisch gelukkiger met een hoger salaris.” Maar uit onderzoek blijkt wél dat je ongelukkiger kan worden als het salaris niet ‘billijk’ is, oftewel: als je het gevoel hebt dat je te weinig krijgt voor het werk dat je ervoor verricht. „Het gaat dus vooral om het gevoel of je een rechtvaardig salaris krijgt voor het werk wat je doet.”
​
En wat nog meer uit onderzoeken naar geluk blijkt: mensen krijgen energie van hun werk als aan bepaalde basisbehoeften wordt voldaan. Denk bijvoorbeeld aan sociale verbinding (leuk met collega’s opschieten) en autonomie (eigen keuzes maken), en aan zingeving (je voegt iets toe) en competentie (je benut je talenten).

Vier voorwaarden voor gelukkig werken

1. Autonomie: probeer zo autonoom mogelijk te zijn
Psycholoog en coach Onno Hamburger: „Een van de belangrijkste voorwaarden voor geluk is het gevoel dat je autonoom bent: je neemt je eigen beslissingen om dingen te doen op je eigen manier. Hoe hoger de functie, hoe autonomer je vaak kunt handelen. „Maar zelfs als een groot deel van je functie vastligt, kun je zoeken naar de dingen die je wel kunt aanpassen.” Bijvoorbeeld: neem extra taken op je waarvan je het idee hebt dat ze bij je passen.

2. Competentie: houd bij welke taken je afrondt
Een werkweek kan omvliegen voordat je het idee hebt dat er echt iets ‘af’ is. Maar dat is natuurlijk niet zo: elke taak die je doet zou je in principe kunnen vieren. Gea Peper, eigenaar van het HappinessBureau dat organisaties helpt het werkgeluk van hun werknemers te vergroten: „Probeer elke dag een taak af te ronden of een zaak af te maken, hoe klein ook. Maak een lijstje met alle taken die je hebt gedaan, en streep die door als ze af zijn.”

3. Sociale contacten: word vrienden met je collega’s
Onno Hamburger: „Het klinkt zo simpel, maar gewoon aardig doen tegen collega’s vergroot het geluksgevoel direct. Iedereen heeft behoefte aan verbinding met andere mensen. Probeer vriendschappen op je werk op te bouwen, denk niet alleen: ‘ik moet daar iets doen en ben weer weg’.” Gea Peper: „Humor en plezier zorgen voor een betere onderlinge band en samenwerking. Al deel je maar af en toe een grappig YouTube-filmpje.”
​
4. Zingeving: bedenk wat het hogere doel is van je werk
Gea Peper: „Je bent gelukkiger in je werk als je het gevoel hebt zinvol werk te doen en als je op een positieve manier ergens een bijdrage aan levert. Zie je jezelf slechts als een radertje in het grotere geheel of zie je ook waar je uiteindelijk aan bijdraagt?” En, als het niet te zweverig voor je is: „Probeer voordat je begint aan je werkdag vijf dingen op te noemen waarvoor je dankbaar bent in je werk. Dat kunnen best elke dag dezelfde dingen zijn, zolang ze je maar blij maken”, zegt Onno Hamburger.

Wie wil werken aan zijn eigen werkgeluk en er zelf niet uitkomt, komt algauw terecht bij een coach. Samen met een coach kan je gaan ontdekken waar jij gelukkig van wordt en waar je behoeftes liggen. Belangrijkste vraag: Waar sta jij 's morgens voor op? Wat is je drive in je leven?

Werkstress als reden voor verzuim is gestegen van zestien procent in 2015 naar inmiddels twintig procent van het totale verzuim. Zestien procent van de werknemers ervaart burn-outklachten. Dit leidt tot uitval, misère voor de werknemer en hoge kosten voor de werkgever. In 2016 waren de totale kosten voor verzuim gerelateerd aan werkstress 2,5 miljard. De belangen zijn dus groot.

Werkplezier als buffer
De grens tussen werk en privé vervaagt en de werkdruk neemt toe. Op zich is dat geen probleem. Werkdruk kan mensen creatief maken en een positieve stimulans zijn in het werk. Het gaat erom dat gezonde werkdruk niet omslaat in ongezonde werkstress. Onderzoek wijst uit dat investeren in werkplezier loont. Werknemers die meer vrijheid, steun en ruimte voor ontwikkeling ervaren, hebben meer plezier in hun werk en vallen minder snel uit. Vandaar dat de vijfde Week van de Werkstress, van 12 tot en met 15 november, geheel in het teken staat van werkplezier.
Sociale steun, aandacht en flexibiliteit
Zestien procent van de werknemers ervaart (zeer) weinig sociale steun van zijn leidinggevende. Zij vinden dat de leidinggevende onvoldoende oog heeft voor het welzijn van de werknemers en hebben het gevoel niet gehoord te worden. Terwijl blijkt dat werknemers dat juist heel belangrijk vinden.
In opdracht van OVAL is een onderzoek uitgevoerd onder een representatieve groep werkgevers en werknemers naar tips voor meer werkplezier, de Werkplezier Top 10. Daaruit blijkt dat onder andere autonomie bij de invulling van het werk, oprechte aandacht, waardering voor het werk en de juiste persoon op de juiste plek belangrijk worden gevonden. Maar ook flexibele werktijden dragen bij aan werkplezier. Daarnaast is voor velen ruimte voor ontwikkeling van belang. Cijfers van TNO en CBS laten zien hoe veel ruimte voor werkplezier er op de werkvloer is: 51% van de werknemers kan soms of regelmatig zijn eigen werktijden te bepalen, 74% van de werknemers vindt dat hun leidinggevende ontwikkeling van kennis en vaardigheden stimuleert. Een positieve uitschieter is het contact met collega’s. Maar liefst 96% van de werknemers ervaart veel sociale steun van zijn collega’s.
 

Burn-out vroeger en heden
Mijn grootouders hebben vast nooit een burn-out gehad. Vroeger bestond de term gewoon niet, maar nu lijkt het wel of een groot aantal mensen getroffen wordt door een burn-out en iedereen kent wel iemand met een burn-out.